Parenteel
Rutger Van
Stra(e)ten (Utrecht)
Door:
Ruud Straatman en Frank van Straaten
Laatste update: 17 november 2006
De
Van Straten vormden een een invloedrijke en welvarende familie in en om Utrecht.
De familie leverde advocaten en medici en een burgemeester. Ze huwden met telgen
uit gelijksoortige geslachten, waarbij opvalt dat met name juridische en bestuurlijke
beroepen veelvuldig voorkwamen. Dit parenteel start ca. 1530. De
verschillende takken Van Straten in dit parenteel lijken uit te sterven doordat
uiteindelijk dochters de enige erfgenamen waren.
Er zijn sterke heraldische
aanwijzingen dat Johan Stratius en de 16e eeuwse Gelderse Van Straten
en Straetmannen uit het geslacht van Graaf Straetman bloedverwanten
waren. (Zie "Heraldiek" op deze website.)
Onlangs zijn vele nadere details toegevoegd
op basis van gegevens die ik ontving van Richard van Schaick en gegevens
die ik zelf vond bij het CBG. Uiteraard zijn verdere aanvullingen
van harte welkom via email op deze website.
I |
Rutger van Straeten, overleden vóór 1576 , trouwt Christina
(Stijntgen) Bosch, ouders Gerrit Willemsz. Bosch en Mechteld
NN
Behalve de genoemde kinderen had Rutger van Straeten
er nog vier of vijf die allen aan de pest zijn gestorven.
Op 1609 september 13 verscheen voor de Schepenen te Arnhem op verzoek
van Judith van Lennep X Andries Sprongh (van Utrecht) ene Rutger van
Straten, ook van Utrecht. Judith is ziek. Rurger maakt testament.
(Bron: Schepen Signalen Arnhem 413, folio 47). Kennelijk is deze Rutger
te Utrecht als jurist actief. Binnen zijn Utrechtse geslacht een volkomen
noramle functie, hetgeen ook lijkt te gelden voor de Gelderse naamgenoten.
Het vergelijkbare familiewapen, deze informatie en het in beide parentelen
opduiken van de familie Van Lennep als aangehuwden lijkt het eerdere
vermoeden dat beide parentele gerelateerd zijn te bevestigen.
Kinderen
- Johan van Straeten, volgt (II.1)
- Gerrit van Straten, volgt (II.2)
- Rijckje Rutgerzoon (!) van Straten, trouwt Utrecht (St.
Geertenkerk) 15 mei 1593 Lambert Wernaertzoon van Velthuijsen
|
II.1 |
Johan van Straeten (ouders onder I), trouwt(1)
Johanna (Jannichje) Antonis van Lennep, (Ook wel "van Lennip"
genoemd.), trouwt(2) Duijfje van Camerick
Johan van Straeten was "Apothecaris". Een beroep
dat in deze familie later nog vaker voorkwam.
Kinderen uit huwelijk (1)
- Rutger van Straten
Rutger van Straten sterft als jongeman.
- NN
Jong gestorven.
Kinderen uit huwelijk (2)
- Johan van Straten, volgt (III.1)
- Willem van Straten, volgt (III.2)
- Engeltjen van Straeten, trouwt Utrecht (Buurkerk) 13
februari 1631 Niclaes Verduijn, trouwt Utrecht (Nicolaikerk)
24 mei 1657 Daniel Zwaerdecroon
Daniel Zwaerdecroon was advocaat aan het Hof
van Utrecht.
- Christina van Straten
- Gerard van Straeten, volgt (III.3)
- Rijckjen van Straten, overleden 1657 , begraven Utrecht,
Buurkerk , trouwt Utrecht (Buurkerk) 25 augustus 1633 Albertus
Overmeer, overleden 1657 , begraven Utrecht, Buurkerk
Albert Overmeer was "Apothecaris".
Rijckjen van Straten en Albertus Overmeer zijn
in hetzelfde jaar overleden en begraven in de Buurkerk te Utrecht.
Op hun gezamelijke grafsteen staat de navolgende tekst: "Introitus
sepulcri Alberti ab Overmeer et Richardae van der Straten 1657".
(Bron: Mr. P.C. Bloys van Treslong Prins, Genealogische en heraldische
gedenkwaardiheden in en uit de kerken der Provincie Utrecht, Utrecht
1919, pag. 167.)
|
II.2 |
Gerrit van Straten (ouders onder I), overleden
7 januari 1599, begraven Utrecht, Buurkerk , trouwt 1598 ?? Gerrichje
van Schaijck, overleden 4 september 1602, begraven Utrecht, Buurkerk
, vader Reyer van Schayck
Gerrit van Straten en Gerrichje van Schaijk zijn
begraven in de Buurkerk (voorheen Sinte Mariakerk) te Utrecht, in
de vroegere raadskapel. Het opschrift op hun gezamenlijke graf luidt:
"In deze kelder leggen begraven Gerrit Rutgersz. van Straten ende
is gestorven den VII Januarij anno 1599 ende Gerritgen Reyersdochter
van Schayck sijn huysvrouw sterft anno 1602 den 4 September".
Tevens afgebeeld twee wapens: "Drie dwarsbalken, uit de bovenste komt
een bok" en "Een ring, waaromheen drie lelies, twee boven, een beneden,
die met den stengel den bol aanraken".
(Bron: Mr. P.C. Bloys van Treslong Prins, Genealogische en heraldische
gedenkwaardiheden in en uit de kerken der Provincie Utrecht, Utrecht
1919, pag. 165.)
Door deze grafsteen weten we nu dus dat de oudst bekende generatie
van deze stam Van (der) Straten reeds het bekende wapen met de bok
voerde. (Zie afdeling heraldiek van deze website.) Dit wijst in de
richting van een relatie met de Van (der) Straten / Straetman stam
uit het gebied Arnhem - Doesburg.
Kinderen
- Maria van Straten
- Geertruyt Gerrits van Straeten, trouwt Utrecht (St. Geertenkerck,
Geref.) 19 februari 1609 Gosuinus van Nijendael, beroep
"Doctor in de Rechten"
Gosen van Nijendael was doctor in de rechten
en Schepen van Utrecht.
|
III.1 |
Johan van Straten (ouders onder II.1),
overleden vóór 7 juni 1657 , trouwt Utrecht (Buurkerk, Geref.) 5 oktober
1617 Maria Hamel, overleden 1673 , ouders Gerrit Hamel
en Maria van Meerwijck
Johan van Straten was Raedsheer (advocaat) aan het
Hof van Utrecht.
Kinderen
- Johanna van Straten, overleden ca. 1639
- Johannis van Straten, geboren 30 april 1630
Van deze Johannis van Straten wordt aangenomen
dat hij jong is overleden.
- Gerardus van Straten, gedoopt Dom te Utrecht 1 april
1630, getuige "advocaet Hamel"
Bij de doop van Gerardus werd de vader omschreven
als "Mr. Johan".
Gerardus van Straten stierf tijdens een reis naar de Oost.
- Maria van Straten, trouwt Utrecht (Anthoni Gasthuijs,
Geref.) 17 juli 1666 Henrick van Gessel, beroep "Medicine
Doctor", geboren ca. 1626 , vader Timan van Gessel
Henrick van Gessel was "medecine doctor" te Utrecht.
, getuige Timan van Gessel (vader bruidegom) en Maria
Hamel (moeder bruid)
- Christina van der Straeten, gedoopt Dom te Utrecht 31
augustus 1626, trouwt Utrecht (Catharinekerk) 30 juli 1661 Elbert
Hamel, ouders Nicolaas Hamel en Helena Riccen
Elbert Hamel was "Medicinae Doctor". Elbert Hamel's
vader Nicolaas was Burgemeester van Utrecht.
, trouwt Groningen 10 juli 1685 Henrick Bothenius
Henrick Bothenius was "gecommitteerde in den
Raad van Staeten" en "Raatsheer van Groeningen".
, religie NH
Christina van Straten woonde in de Roosegracht
te Amsterdam en later te Den Haag.
Bij de doop van Christina zijn geen namen van de ouders vermeldt.
Wel werd als beroep van de vader genoemd "Raetsheer". De ouders
woonden "op de Nieuwe Gracht".
- Duyfje van Straten, trouwt Nicolaas Hamel, ouders
Nicolaas Hamel en Helena Riccen
Nicolaas Hamel's vader Nicolaas sr. was Burgemeester
van Utrecht.
, trouwt Utrecht (Dom, Geref.) 11 februari 1674 Johan
van Diemerbroeck, beroep Advocaat, vader Professor van
Doemerbroeck, getuige Prof. van Diemerbroeck (vader bruidegom)
en Elbert Hamel (zwager bruid)
Christina van Straten en Duyfje van Straten trouwden
met 2 broers.
|
III.2 |
Willem van Straten (ouders onder II.1),
geboren 1593 , overleden 1681 , trouwt 1622 Engeltje Sas, overleden
30 oktober 1632
Overluid door de klokken van de Dom van Utrecht:
"XXX oct. 1632, Angelicae Sass, Ux. Wilhelmi a Straten, medic. doc."
Willem van Straten studeerde medicijnen in Leiden
en promoveerde in Padua. Hij werkte in eerste instantie als "Apothecaris"
en was in 1636 oprichter van de Utrechtse medische faculteit en één
de eerste hoogleraren van de Utrechtse Hoge School. Hij gaf van 1636-1649
colleges in Utrecht, waar hij het praktische en aanschouwelijke onderwijs
naast de theorie introduceerde. Daarna was hij een tijd professor
aan de Universiteit van Leiden.
Vanaf 1646 was Willem op voorspraak van zijn vriend Constantijn Huygens
(die secretaris van Frederik Hendrik was) de officiële Lijfarts van
achtereenvolgens drie Stadhouders van Oranje Nassau: Frederik Hendrik,
Willem II en Willem III, de Stadhouder-Koning. Als zodanig was hij
vertrouwenspersoon van zijn Heren en van o.a. Amalia van Solms, in
wiens opdracht hij zelfs speciaal naar Kleef reisde voor een bevalling
aan het Hof van Maurits. Na de (door de Oranjes gesteunde) moord op
de gebroeders de Wit in 1672 schijnt Willem van Straten zich van de
Oranjes gedistantieerd te hebben. Willem van der Straten was Burgemeester
van Utrecht van 1674-1676 en is tevens "Gecommitteerde ter Reeckencamer
van de Generaliteyt in Den Hage" geweest.
Willem van der Straten werd ook wel Stratenus genoemd.
Kinderen
- Johannes van Straten, overleden 19 juni 1637
Overluid door de klokken van de Dom van Utrecht:
"XIX jun. 1637, Johannes v. Straten, zn van de professor Straten".
- Johanna van Straten, volgt (IV.1)
- Engeltien Straten, gedoopt Dom te Utrecht 28 augustus
1634
Bij de doop van Engeltien werden geen namen van
ouders vermeld. Wel staat genoteerd dat de vader "doctor" was.
Dit is de titel waarmee Willem van Straten steeds werd aangeduid.
De ouders woonden "in de Lijnmemerckt".
- Duijfgen Straten, gedoopt Dom te Utrecht 9 augustus 1631,
trouwt Utrecht (Catrijnekerk, Geref.) 12 mei 1657 Wouterus
Modée
Bij de doop van Duijfgen werden geen namen van
ouders vermeld. Wel staat genoteerd dat de vader "doctor" was.
Dit is de titel waarmee Willem van Straten steeds werd aangeduid.
De ouders woonden "in de Lijnmemerckt".
Bij het huwelijk van "Duijffjen van de Straten" met "Mr. Wouterus
Modée" werden geen getuigen vermeld. De dochter van Willem van
Straten is echter de beste candidaat, omdat de andere bekende
Duyfjen van Straten reeds 2x huwde.
|
III.3 |
Gerard van Straeten (ouders onder II.1),
geboren 1605 , trouwt Amsterdam Machteltgen Blauwe-Haens, Attestatie
d.d. 2 december 1634 te Utrecht om in Amsterdam te trouwen
Gerard van Straten was "Apothecaris".
Kind
- Gerard van der Straeten, volgt (IV.2)
|
IV.1 |
Johanna van Straten (ouders onder III.2),
trouwt Utrecht (Buurkerk, Geref.) 28 februari 1647 Frederik van
Veldhuysen
Kind
- Diederich van Veldhuysen, trouwt Alida de Graeff
Diederich van Veldhuysen was "Geëligeerde Raed
ter Staten van Utrecht".
|
IV.2 |
Gerard van der Straeten (ouders onder III.3),
geboren Utrecht 14 oktober 1637, trouwt Utrecht 10 oktober 1665 Anna
van der Mast (Mais)
Kind
- Megteld van der Straeten, gedoopt Utrecht (Waalse Kerk)
11 november 1666, getuige Mr. Cornelius de Goyer (schepen), IJsabelle
de Wilde, Geertruid van der Graef
|
|